Kiedy związek przeradza się w bycie rodzicami, partner, a teraz rodzic z zespołem Aspergera, prawdopodobnie nie rozumie potrzeb i zachowań typowych dzieci i nastolatków. Partner bez zespołu Aspergera może czuć się tak, jakby faktycznie był samotnym rodzicem. Rodzina często musi pogodzić się z narzucaniem nieelastycznych nawyków i oczekiwań w zachowaniu, nietolerancją hałasu, bałaganu i wszelkich ingerencji w samotne czynności rodziców, postrzeganiem „inwazji” domu przez przyjaciół dzieci oraz czarno-białą analizą ludzie. Osoba z zespołem Aspergera zwykle potrzebuje uspokojenia, ale rzadko może uspokoić członków rodziny, mało interesuje się wydarzeniami o znaczeniu emocjonalnym dla innych i często może krytykować, ale rzadko komplementuje. Na atmosferę emocjonalną może wpływać negatywizm, powodując napięcie i tłumiąc entuzjazm innych. Rodzina jest zbyt świadoma szybkich zmian nastroju, zwłaszcza nagłej wściekłości, i stara się nie antagonizować tej osoby z obawy przed intensywną reakcją emocjonalną. Łagodny wyraz takich zachowań i postaw może być usprawiedliwiony przez członków rodziny i społeczeństwo jako typowy dla niektórych mężczyzn, ale społeczeństwo ma inne oczekiwania wobec matek. Od matki oczekuje się instynktownej zdolności do pielęgnowania i zaspokajania emocjonalnych potrzeb dzieci. Ten instynkt może nie być tak niezawodny w przypadku matki, która ma zespół Aspergera. Czasami samotna i ciężarna kobieta z zespołem Aspergera może uznać swój ograniczony instynkt macierzyński i dla dobra noworodka dziecko staje się dostępne do adopcji. Należy pamiętać, że chociaż instynkt rodzicielski może być mniej niezawodny, matka lub ojciec z zespołem Aspergera mogą nauczyć się, jak zostać dobrym rodzicem. Znam wiele matek i ojców z zespołem Aspergera, którzy dzięki czytaniu i wskazówkom nabyli umiejętność rozumienia rozwoju i potrzeb swoich dzieci i stali się wzorowymi rodzicami. Istnieją pewne warunki wstępne: pierwszym jest rozpoznanie przez rodzica z zespołem Aspergera potrzeby przewodnictwa, drugim jest dostęp do porady. Partner bez zespołu Aspergera jest zwykle naturalnie obdarzony intuicyjną zdolnością do wychowywania dzieci i musi być postrzegany jako rezydent-ekspert. Jakie są reakcje typowych dzieci w rodzinie na rodzica z zespołem Aspergera? Każde dziecko będzie miało swój własny sposób radzenia sobie. Typowe dziecko może czasami czuć, że jest „niewidzialne” lub uciążliwe dla rodzica z zespołem Aspergera i może czuć się pozbawione akceptacji, otuchy, zachęty i miłości, których oczekuje i potrzebuje. Córka powiedziała, że nigdy nie czuła się kochana przez swojego ojca z zespołem Aspergera. Kiedy okazuje się uczucie, wydaje się, że jest ono „zimne” i może w rzeczywistości nie być pocieszające. Dziecko czuje się docenione tylko za swoje osiągnięcia, a nie za siebie. Rozmowy z rodzicem z zespołem Aspergera mogą być długotrwałym monologiem własnych problemów dorosłego, z jedynie krótkim i powierzchownym zainteresowaniem problemami dziecka. Dziecko uczy się nie wyrażać emocji, takich jak niepokój, czy oczekiwać współczucia. Może też pojawić się zakłopotanie w związku z tym, jak rodzic wpływa na rozwój przyjaźni. Córka kobiety z zespołem Aspergera przysłała mi następujący przykład ilustrujący wiele aspektów posiadania rodzica z zespołem Aspergera:
Kiedy miałam 6 lat, prawie miałam australijskiego przyjaciela z piórem. Byłem bardzo podekscytowany otrzymaniem listu z drugiego końca świata, na długo przed pojawieniem się Internetu. Ledwo mogłem powstrzymać podekscytowanie i nie mogłem się doczekać, aby napisać do tego nowego przyjaciela i wymienić się wiadomościami. Przeczytałem list i chciałem odpowiedzieć na jej pytania, ale moja mama miała inne pomysły. „W tym liście są błędy ortograficzne, najpierw musisz poprawić jej błędy ortograficzne i odesłać jej poprawiony list. W ten sposób nauczy się ortografii”. Nie wiem, czy ta mała dziewczynka nauczyła się ortografii, bo nigdy więcej od niej nie słyszałem.
Istnieje kilka mechanizmów radzenia sobie. Brak uczucia i zachęty oraz wysokie oczekiwania mogą skutkować tym, że dziecko stanie się dorosłym, który ma duże osiągnięcia, jako próba ostatecznego doznania rodzicielskiego uwielbienia, którego brakowało w dzieciństwie. Innym mechanizmem jest ucieczka z sytuacji, spędzanie czasu z rodzinami znajomych i jak najszybsze opuszczenie domu, najlepiej z pewnej odległości, aby uniknąć spotkań rodzinnych. Jedną z reakcji może być silna nienawiść do rodzica z zespołem Aspergera za to, że nie jest rodzicem, którego potrzebuje dziecko. Dziecko może zachęcać rodzica z zespołem Aspergera do szukania rozwodu, ale separacja nie jest łatwa, ponieważ jasne jest, że partner z zespołem Aspergera prawdopodobnie nie poradziłby sobie, praktycznie lub emocjonalnie, samotnie. Kiedy dzieci stają się dorosłe i w późniejszym życiu rozpoznają, że jedno z ich rodziców ma zespół Aspergera, mogą wreszcie zrozumieć osobowość, zdolności i motywy swojej matki lub ojca. Córka wyjaśniła: „Nigdy nie czułam się kochana przez mojego ojca. Diagnoza pozwoliła mi pokochać i zaakceptować moją rodzinę oraz wyeliminować ich zdolność do emocjonalnego zranienia mnie”. Może istnieć naturalna więź lub antagonizm między rodzicem a dzieckiem, które oboje mają zespół Aspergera. Liane Holliday Willey ma bardzo bliską i wspierającą relację ze swoim ojcem. Uznał, że jego córka będzie musiała zdobyć wiedzę, której nauczył się o ludziach, kontaktach towarzyskich i rozmowach. Został jej mentorem społecznym, z codziennymi radami, co robić i mówić w sytuacjach towarzyskich. Ojciec i córka rozumieli i szanowali nawzajem swoją perspektywę i doświadczenia. Nie zawsze tak jest. Wymuszona bliskość dwóch nieelastycznych i dominujących postaci z zespołem Aspergera może prowadzić do wrogości i kłótni. Partner i rodzic osoby niebędącej zespołem Aspergera staje się doświadczonym dyplomatą, starającym się „zachować pokój” i borykającym się z problemami konfliktu lojalności. Posiadanie dwóch osób z zespołem Aspergera w tej samej rodzinie może być jak posiadanie dwóch magnesów – przyciągają się lub odpychają. W rodzinie Liane HollidayWilley zespół Aspergera występował u niektórych członków rodziny w każdym pokoleniu. Ma córkę z zespołem Aspergera, a jej ojciec ma niektóre z powiązanych cech. Rodzina Liane ma bardzo pozytywny stosunek do zespołu Aspergera i wyjaśniła, że:
W naszej rodzinie zawsze zachęcamy naszą aspie, aby zdała sobie sprawę, że jest wypełniona po brzegi godnymi podziwu cechami i potężnymi zdolnościami, ale równie wiernie staramy się, aby była świadoma jej społecznej, emocjonalnej i poznawczej niewydolności. Zachowując równowagę sił, tak abyśmy pomagali jej pracować z jej mocnymi stronami, przedstawiamy jej akademickie i afektywne strategie, mające na celu pomóc jej przekształcić jej nieefektywność w stanowczą sprawność. Naszym celem jest pomóc naszej córce robić to, co mój ojciec i ja byliśmy w stanie zrobić, dołączyć do świata na jego warunkach, nie tracąc z oczu tego, kim jesteśmy i czego potrzebujemy.