https://www.remigiuszkurczab.pl/aspergeraut.php
FBA to proces korelowania zdarzeń środowiskowych z zachowaniami problemowymi. Jedno podejście do FBA opiera się na metodach pośrednich, opartych głównie na subiektywnych raportach świadczeniodawców. Instrumenty takie jak Skala Oceny Motywacji (MAS), narzędzie przesiewowe analizy funkcjonalnej (FAST) i pytania dotyczące funkcji zachowania (QABF) to badania informacyjne, których celem jest społeczne i pozaspołeczne uwarunkowania odpowiedzialne za zachowania problemowe. Punkty odcięcia uzyskane na podstawie ankiet służą do potwierdzenia jednego lub większej liczby źródeł kontroli (np. uwagi, namacalnych, ucieczki, automatycznych). Wywiad dotyczący oceny funkcjonalnej (FAI) to kolejny protokół oparty na informatorach. Podczas wywiadu prowadzonego przez odpowiedzialnego profesjonalistę informatorowi zadawane są pytania dotyczące zdarzeń poprzedzających i będących następstwem, często związanych z wystąpieniem lub niewystąpieniem zachowań problemowych. FAI bada różnorodne zdarzenia ekologiczne (np. stan zdrowia, wzorce snu, zwyczaje związane z posiłkami) i kontakty międzyludzkie, tworząc w ten sposób kompleksowe sformułowanie, które stanowi wytyczne dla planowania interwencji. Metody opisowe to drugi rodzaj FBA, charakteryzuje się bezpośrednią obserwacją osoby w warunkach naturalistycznych. Bijou, Peterson i Ault (1968) byli pionierami tego podejścia, przedstawiając gromadzenie danych dotyczących zdarzeń poprzedzających, zachowań i konsekwencji (A-B-C). W przypadku dziecka, które wykazuje agresję i brak uległości, obserwator obserwuje jego udział w różnych czynnościach, odnotowując szczególne zdarzenia, które bezpośrednio poprzedzają (poprzedzające) i następują (konsekwencje) zachowania. Uzyskane dane są następnie oceniane w celu ustalenia, czy określone sytuacje wiarygodnie przewidują agresję i nieprzestrzeganie zasad. W ten sposób można wnioskować hipotezy dotyczące zachowania. Wydarzenia poprzedzające mogą stanowić okazję do agresji i nieprzestrzegania zaleceń poprzez ustaloną kontrolę bodźców . Touchette, MacDonald i Langer (1985) przedstawili analizę wykresu punktowego jako pierwszy krok w kierunku potwierdzenia kontroli bodźców nad problematycznymi zachowaniami. Protokół rejestracji wymaga od specjalisty wskazania, czy problematyczne zachowania dziecka nie wystąpiły, wystąpiły raz, czy wystąpiły dwa lub więcej razy w kolejnych 30-minutowych odstępach w ciągu dnia. Przeglądając dane z kilku dni, „zachowanie problemowe można powiązać z porą dnia, obecnością lub nieobecnością pewnych osób, otoczeniem społecznym, klasą czynności, możliwością wzmocnienia, środowiskiem fizycznym oraz kombinacją tych i inne zmienne”. W związku z tym interwencja może przebiegać poprzez modyfikację jednej lub większej liczby relacji zachowanie–środowisko. Zarówno pośrednie, jak i opisowe FBA mają tę zaletę, że są łatwe w administrowaniu przez praktyków. Z klinicznego punktu widzenia ważne jest zebranie informacji od osób posiadających wiedzę na temat dziecka z ASD oraz obiektywne udokumentowanie, jak często i w jakich warunkach występuje agresja i nieprzestrzeganie zaleceń. Zazwyczaj obie metody oceny przeprowadza się łącznie, na przykład uzyskując wrażenia wywołane przez informatora na temat funkcji zachowania, po czym następuje bezpośrednia obserwacja i gromadzenie danych. Powtórzmy, że FBA umożliwia sformułowanie roboczej hipotezy (np. „agresja dziecka wydaje się być motywowana ucieczką”), ale nie potwierdzającego związku „przyczynowo-skutkowego”.