https://www.remigiuszkurczab.pl/aspergeraut.php
Obszarem o rosnącym znaczeniu w leczeniu dzieci i dorosłych z zaburzeniami ze spektrum autyzmu (ASD) jest trening umiejętności adaptacyjnych. Umiejętności adaptacyjne po raz pierwszy pojawiły się w świadomości, gdy na początku XX wieku doprecyzowano definicję niepełnosprawności intelektualnej (ID) . Obecna definicja ID opracowana przez Amerykańskie Stowarzyszenie na rzecz Upośledzenia Umysłowego (AAMR) definiuje zachowanie adaptacyjne jako „…wyrażające się w koncepcyjnych, społecznych i praktycznych umiejętnościach adaptacyjnych” (Amerykańskie Stowarzyszenie na rzecz Upośledzenia Umysłowego, 2002). Dokładniej, autorzy Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders (DSM-IV-TR; Amerykańskie Towarzystwo Psychologiczne, 2000) definiują deficyty umiejętności adaptacyjnych w definicji upośledzenia umysłowego (tj. ID) jako ograniczenia w co najmniej dwóch z ośmiu domeny zachowań adaptacyjnych: komunikacja, dbanie o siebie, życie w domu, umiejętności społeczne/interpersonalne, praca, wypoczynek, zdrowie i bezpieczeństwo. Ponadto Sparrow, Balla i Cicchetti (1984) dodatkowo podkreślają funkcjonalny charakter umiejętności adaptacyjnych, definiując funkcjonowanie adaptacyjne jako rozwój i zastosowanie umiejętności niezbędnych do uzyskania niezależności osobistej i wystarczalności społecznej. Zainteresowanie oceną i leczeniem umiejętności adaptacyjnych znacznie wzrosło w ostatnich latach ze względu na skupienie się na tych zachowaniach przez DSM-IV-TR (Amerykańskie Towarzystwo Psychologiczne, 2000), a także kilka innych czynników. Jednym z takich czynników jest rosnące znaczenie przywiązywania wagi do poprawy zdolności funkcjonalnych osób z zaburzeniami rozwojowymi, a nie do zmniejszania nasilenia odczuwanych przez nie objawów . Ponadto uświadomienie sobie, że zmniejszenie symptomatologii niekoniecznie skutkuje odpowiednim wzrostem umiejętności funkcjonalnych, dodatkowo napędza dążenie do dokładniejszych ocen i interwencji w zakresie umiejętności adaptacyjnych . Nie można przecenić znaczenia umiejętności adaptacyjnych w życiu osób z ASD i innymi zaburzeniami rozwojowymi. Rozwój umiejętności adaptacyjnych u małych dzieci rozpoczyna proces usamodzielniania się od opiekunów. W wieku dorosłym zdolność jednostki do radzenia sobie z codziennymi wymaganiami życiowymi determinuje stopień, w jakim może ona żyć niezależnie. Ponadto uważa się, że deficyty w zakresie umiejętności adaptacyjnych (szczególnie umiejętności komunikacyjnych i życia codziennego) leżą u podstaw etiologii poważnych problemów z zachowaniem (np. agresji, samookaleczeń) u osób z niepełnosprawnością rozwojową . Skupimy się na przeglądzie metod nauczania umiejętności adaptacyjnych i samopomocy osób z ASD, opartych na stosowanej analizie zachowania (ABA).