ABA : Uczenie się bez błędów

https://www.remigiuszkurczab.pl/aspergeraut.php

Kolejną strategią nauczania, którą należy wziąć pod uwagę podczas pracy z osobami z ASD, jest uczenie się bez błędów. Uczenie się bezbłędne to połączenie technik nauczania mających na celu zmniejszenie prawdopodobieństwa nieprawidłowej odpowiedzi. Techniki te można wykorzystać do nauczania różnych umiejętności. Sześć technik wchodzących w skład uczenia się bezbłędnego to zanikanie bodźców, kształtowanie bodźców, opóźnione podpowiadanie, zapobieganie reakcjom, nakładanie się z zanikaniem i nakładanie się z kształtowaniem . W bezbłędnym uczeniu się zanikanie i kształtowanie odbywa się z wykorzystaniem aspektów bodźca fizycznego, w przeciwieństwie do omówionego wcześniej zanikania podpowiedzi i kształtowania reakcji. Zanikanie bodźca ma na celu nauczenie właściwej reakcji poprzez prezentację początkowo tylko bodźca związanego z obecnością wzmocnienia (S+), uniemożliwiając w ten sposób popełnienie błędu. Po uzyskaniu trafnej reakcji na bodziec S + stopniowo wprowadzany jest nieprawidłowy wybór, który nie jest związany ze wzmocnieniem (S – ). Zanikanie S – odbywa się na różne sposoby, na przykład poprzez stopniową zmianę intensywności, czasu trwania, koloru lub rozmiaru bodźca w czasie. Ostatecznie S + i S – są prezentowane jednocześnie z równą intensywnością, rozmiarem, kształtem itp., więc jednostka musi dokonać odpowiedniego rozróżnienia, aby zasłużyć na wzmocnienie. Kształtowanie bodźców w uczeniu się bezbłędnym polega na stopniowej zmianie właściwości fizycznych bodźców (zarówno S +, jak i S−), tak aby ostatecznie różniły się one fizycznie od sposobu, w jaki pojawiły się po raz pierwszy . Innymi słowy, na początku prezentacja S + i S – mogą być elementami, które dziecko potrafi poprawnie rozróżnić, ale z biegiem czasu elementy te mogą zostać zmienione na zupełnie nowe. Jednakże dziecko zachowuje zdolność dokonywania dokładnego rozróżniania. Na przykład, jeśli dziecko potrafi odróżnić literę „A” od litery „C”, literę „A” można stopniowo zmienić na literę „N”, a „C” na „ O.” Kształtowanie bodźca można również przeprowadzić poprzez stopniowe zwiększanie podobieństwa między bodźcem docelowym a czynnikiem rozpraszającym, aby utrudnić dyskryminację . Kolejnym elementem bezbłędnego uczenia się jest opóźnione podpowiadanie. Opóźnione monitowanie to systematyczne wydłużanie się czasu pomiędzy prezentacją bodźca a podpowiedzią . Początkowo, po zaprezentowaniu bodźca, natychmiast pojawia się podpowiedź, aby upewnić się, że dziecko wykona prawidłową reakcję bez błędu. Następnie wprowadza się opóźnienie pomiędzy prezentacją bodźca a podpowiedzią, aby dać jednostce możliwość samodzielnego podjęcia prawidłowej reakcji . Opóźnione podpowiedzi mogą mieć wiele zalet, w tym zmniejszenie prawdopodobieństwa reakcji dziecka na nieistotne bodźce i łatwość ich wdrożenia . Inne cechy charakterystyczne bezbłędnego uczenia się to zapobieganie błędnym reagowaniu oraz nakładanie się z blaknięciem i kształtowaniem. Zapobieganie reakcjom polega na tym, że trener pomaga dziecku unikać podejmowania błędnych reakcji. Najłatwiej można to zastosować w sytuacjach, w których dziecko musi dotknąć lub wskazać konkretny bodziec, na przykład podczas uczenia dziecka rozróżniania różnych monet podczas nauczania walut. Jeśli dziecku wręczy się ćwierć i grosz i poprosi o dotknięcie grosza, trener będzie czekał, aż dziecko zacznie reagować. Jeśli dziecko zacznie reagować nieprawidłowo, na przykład zacznie zbliżać się do ćwiartki, trener fizycznie blokuje ćwiartkę, kładąc rękę na ćwiartce. W przypadku dodatkowych prób trener powinien rzadziej blokować niepoprawną odpowiedź, dopóki reakcja nie zostanie przydzielona wyłącznie prawidłowej odpowiedzi . Nakładanie się zanikania i kształtowania to rzadziej stosowane elementy bezbłędnego uczenia się. Procedury te nie obejmują żadnych zmian w bodźcach używanych podczas treningu, ale zamiast tego obejmują dodanie znanych bodźców (takich jak obrazy), aby pomóc osobie rozróżnić nieznane bodźce. Znane bodźce są następnie stopniowo zmieniane, aż do całkowitego usunięcia, a osobie pozostają jedynie nieznane wcześniej bodźce, które można teraz skutecznie rozróżnić. Etzel, LeBlanc, Schilmoeller i Stella (1981) podali przykład nakładania się na siebie kształtowania bodźców w celu nauczenia dzieci czytania słów wzrokowych. W tym badaniu dzieciom zaprezentowano słowa wzrokowe, których nie potrafiły odczytać. Jednakże na kartach znajdował się obrazek przedstawiający to słowo, aby pomóc dziecku w czytaniu. Z biegiem czasu obrazy ulegały stopniowemu kształtowaniu, tak że wkomponowały się w jedną z liter słowa, a następnie dalej zanikały, aż obraz zniknął.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *