https://www.remigiuszkurczab.pl/aspergeraut.php
Analiza funkcjonalna ogólnie odnosi się do manipulacji zmiennymi w celu określenia związków przyczynowo-skutkowych. Jednakże w dziedzinie stosowanej analizy zachowania analiza funkcjonalna zwykle odnosi się do specyficznej procedury oceny stosowana do identyfikacji czynników wzmacniających podtrzymujących problematyczne zachowanie. Podczas analizy funkcjonalnej potencjalne zdarzenia wzmacniające są dostarczane po wystąpieniu zachowania problemowego w celu zidentyfikowania relacji funkcjonalnych. Chociaż celowe dostarczanie potencjalnie wzmacniających zdarzeń może wydawać się sprzeczne z intuicją, podejście to jest analogiczne do testów alergicznych, podczas których pacjenci są narażeni na różne alergeny w celu ustalenia skutecznego przebiegu leczenia. Podczas analiz funkcjonalnych uczestnicy stykają się z analogiami sytuacji, których powszechnie doświadczają w życiu codziennym, w celu ustalenia skutecznego przebiegu leczenia. Analiza funkcjonalna ma przewagę nad metodami pośrednimi i opisowymi, ponieważ zebrane informacje nie są korelacyjne. Zatem analizy funkcjonalne mogą zapobiec wdrożeniu nieskutecznych terapii lub terapii, które są przeciwwskazane. Podczas przeprowadzania analiz funkcjonalnych SIB należy wziąć pod uwagę kilka kwestii i zastosować środki ostrożności. W pierwszej kolejności należy ustalić, czy odpowiedź podlega analizie funkcjonalnej. Na przykład nie należy przeprowadzać analiz funkcjonalnych, jeśli SIB spowodowałoby bezpośrednie zagrożenie dla uczestnika, jak np. w przypadku pica (połknięcia przedmiotów niejadalnych) ostrymi przedmiotami. W marginalnych przypadkach personel medyczny powinien być zawsze dostępny w celu konsultacji w sprawie kryteriów zakończenia sesji lub ogólnie przydatności analizy funkcjonalnej z medycznego punktu widzenia. Ponadto, ponieważ jasne wyniki analizy funkcjonalnej opierają się na co najmniej umiarkowanych wskaźnikach zachowań w celu oceny relacji między zachowaniem a zdarzeniami środowiskowymi, analizy funkcjonalne mogą być mniej przydatne w przypadku wyjątkowo niskiego wskaźnika SIB. W takich przypadkach należy zastosować inne formaty oceny lub odmiany standardowej procedury analizy funkcjonalnej. Najczęściej stosowaną procedurę analizy funkcjonalnej po raz pierwszy opisali Iwata, Dorsey (1994). Analizy funkcjonalne przeprowadzono dla dziewięciu osób, które zaangażowały się w SIB. Wyraźne wyniki analizy funkcjonalnej uzyskano dla sześciu z dziewięciu uczestników. Ogólne procedury polegały na wielokrotnym przedstawianiu naprzemiennie trzech warunków testowych i jednego warunku kontrolnego w wieloelementowym projekcie eksperymentu, aż do uzyskania jednoznacznych wyników. Celem warunku kontrolnego było stworzenie sytuacji, w której wystąpienie SIB jest mało prawdopodobne. Oznacza to, że uczestnikowi dano swobodny dostęp do preferowanych przedmiotów, terapeuta zapewniał mu opiekę sporadycznie i nie stawiano mu żadnych wymagań. Aby wskazać efekt wzmocnienia, zastosowano różnicowo wyższe wskaźniki w warunkach testowych w porównaniu z warunkami kontrolnymi. Warunki testowe w Iwata i in. obejmowały uwagę społeczną, popyt i samotność. W wielu obecnych zastosowaniach, w razie potrzeby, uwzględnia się inny warunek, zwykle nazywany „namacalnym”. Następnie ogólne protokoły dla typowych warunków testowych pochodzące z pracy Iwata są opisane. W stanie uwagi uczestnik ma dostęp do preferowanych przedmiotów, podczas gdy terapeuta udaje, że wykonuje pracę z dala od uczestnika. W zależności od każdego przypadku SIB, terapeuta zapewnia krótki dostęp do uwagi uczestnika, po czym wraca do swojej pracy. Odmiennie wyższe wskaźniki SIB w stanie uwagi w porównaniu z warunkiem kontroli wskazują, że zachowanie jest wzmacniane przez dostęp do uwagi. Zazwyczaj rodzaj uwagi stosowany w tym stanie jest dopasowywany do formy uwagi obserwowanej w naturalnym środowisku uczestnika. Mówiąc dokładniej, jeśli opiekunowie uczestnika zwykle udzielają nagan lub zapewnień pocieszających po samookaleczeniu, te formy uwagi zostaną wykorzystane podczas analizy funkcjonalnej. Istnieją inne odmiany stanu uwagi, czasami nazywane stanem uwagi podzielonej lub odwróconej, w których uwaga terapeuty jest skierowana na inną osobę, aż do wystąpienia wystąpienia SIB. Drugi typ warunku pozytywnego wzmocnienia społecznego, znany jako stan namacalny, był czasami uwzględniany w analizach funkcjonalnych. Chociaż niektóre badania wykazały, że dostarczanie materialnych przedmiotów nie jest zwykle następstwem problematycznego zachowania (np. Thompson i Iwata, 2001), kilka badań wykazało, że przynajmniej niewielki procent SIB jest utrzymywany dzięki dostępowi do preferowanych materialnych przedmiotów lub działań (np. np. Iwata, Pace, Dorsey i in., 1994). Jednakże warunek ten jest zwykle uwzględniany tylko wtedy, gdy inne oceny (tj. oceny pośrednie i/lub analizy opisowe) wykazują dowody dostarczenia wymiernych elementów w następstwie problematycznego zachowania w naturalnym środowisku jednostki. W tym stanie terapeuta wchodzi w interakcję z uczestnikiem, ale ogranicza dostęp do preferowanych przedmiotów. W zależności od każdego wystąpienia SIB, terapeuta zapewnia krótki dostęp do preferowanych elementów. Różniczo wyższe wskaźniki SIB w tym stanie w porównaniu z warunkiem kontrolnym wskazują, że SIB jest wzmacniany przez dostęp do preferowanych przedmiotów materialnych. Powiązany warunek testowy opisany w ostatnich badaniach sugeruje, że problematyczne zachowanie może być spowodowane przerwaniem trwającego zachowania „wolnego instrumentalisty” i wzmocnione przez dostęp do przerwanej czynności (np. Fisher, Adelinis, Thompson, Worsdell i Zarcone, 1998; Hagopian, Bruzek, Bowman i Jennett, 2007). Na przykład poinstruowanie dziecka z autyzmem, aby nie angażowało się w stereotypy, co czasami jest preferowanym działaniem, może wywołać SIB. Aby przetestować taką możliwość, uczestnik może zaangażować się w preferowaną aktywność. Następnie terapeuta przerywa ćwiczenie, wypowiadając stwierdzenia typu „Nie rób tego!” W zależności od wystąpienia SIB uczestnik może wznowić działalność. Różniczo wyższe wskaźniki SIB w tym stanie w porównaniu z warunkiem kontrolnym wskazują, że SIB jest wzmacniany przez dostęp do preferowanej aktywności. Celem warunku ucieczki jest sprawdzenie, czy zachowanie jest podtrzymywane przez negatywne wzmocnienie zapośredniczone społecznie w postaci ucieczki od (zwykle) wymagań instruktażowych. W tym stanie dostęp do preferowanych przedmiotów jest ograniczony, a terapeuta przedstawia wymagania według harmonogramu opartego na czasie, stosując trzysekundową sekwencję instruktażową. Przed wznowieniem sekwencji instruktażowej terapeuta udziela krótkiej pochwały za spełnienie wymagań. W zależności od każdego przypadku SIB terapeuta usuwa materiały instruktażowe i zapewnia krótką przerwę od żądań. Wskazują na to różnicowo wyższe wskaźniki SIB w tych warunkach w porównaniu z warunkami kontrolnymi SIB wzmacnia się poprzez ucieczkę od żądań. Zazwyczaj wybierane rodzaje wymagań są dopasowane do wymagań, jakich zwykle doświadcza uczestnik w swoim naturalnym środowisku. Zastosowano szeroki zakres wymagań, w tym zadania akademickie i zawodowe, procedury higieny osobistej, prace domowe i procedury medyczne. Ponadto opracowano odmianę tego warunku, znaną jako warunek ucieczki społecznej, w celu oceny, czy problematyczne zachowanie jest wzmacniane przez ucieczkę od bliskości innych osób lub sytuacji społecznych. Celem warunku samego lub braku konsekwencji jest sprawdzenie, czy zachowanie jest wrażliwe na wzmocnienie niespołeczne lub automatyczne. Dokładniej, warunek ten służy do oceny, czy SIB utrzymuje się przy braku konsekwencji społecznych. Podczas sytuacji sam na sam uczestnik zostaje pozostawiony sam w pokoju i obserwowany przez lustro weneckie. Podczas bez konsekwencji wariant, osoba pozostaje w pokoju z terapeutą, który nie zapewnia zaprogramowanych konsekwencji dla SIB. Różniczo wyższe wskaźniki SIB w stanie samodzielnym lub bez konsekwencji w porównaniu z warunkiem kontrolnym wskazują, że SIB jest automatycznie wzmacniany. Ponadto wysokie wskaźniki we wszystkich warunkach testowych i kontrolnych mogą w niektórych przypadkach wskazywać, że SIB jest automatycznie wzmacniany, ponieważ automatyczne wzmocnienie jest dostępne w każdych warunkach. Najczęściej cytowane ograniczenia analiz funkcjonalnych polegają na tym, że (a) wymagają one specjalistycznego otoczenia, (b) są czasochłonne i (c) są skomplikowane w przeprowadzeniu. Prawdą jest, że większość analiz funkcjonalnych przeprowadza się w ściśle kontrolowanych warunkach, aby zapewnić właściwą kontrolę odpowiednich zmiennych środowiskowych. Jednakże analizy funkcjonalne przeprowadzono również w różnych środowiskach, w tym w szkołach, placówkach mieszkalnych i szpitalnych. Prowadzono je w sposób tradycyjny (tj. na wydzielonym, wydzielonym obszarze) lub w ramach bieżących codziennych czynności jednostki . Aby uwzględnić ograniczenia czasowe, opracowano krótkie analizy funkcjonalne. Krótka analiza funkcjonalna zazwyczaj obejmuje od jednej do dwóch krótkich prezentacji każdego warunku testowego. W analizie na dużą skalę Derby i in. W roku 1992 stwierdzono, że te skrócone oceny dały jasne wyniki w przypadku mniej więcej połowy uczestników. Co więcej, ocena wzorców reakcji w ramach sesji może skutkować skróconymi sesjami. Wreszcie, chociaż prowadzenie analiz funkcjonalnych wymaga pewnego szkolenia, kilka badań wykazał, że nauczycieli, pracowników i studentów psychologii można w ograniczonym czasie przeszkolić w zakresie przeprowadzania analiz funkcjonalnych, czasem nawet po prostu czytając instrukcje dotyczące protokołów sesji. Poważniejszym potencjalnym ograniczeniem analiz funkcjonalnych jest to, że mogą być one nieodpowiednie dla niektórych form zachowań. Na przykład analizy funkcjonalne mogą być nieodpowiednie w przypadku zachowań, które powodują bezpośrednie zagrożenie dla uczestnika lub zachowań, które pojawiają się zbyt rzadko, aby można je było wiarygodnie zaobserwować. Aby zaradzić tym ograniczeniom, zaproponowano odmiany standardowej metody analizy funkcjonalnej. W przypadku poważnych i niebezpiecznych form zachowań niektórzy badacze sugerowali ocenę mniej poważnych form zachowań prekursorowych, które wiarygodnie poprzedzają SIB. Na przykład Smith i Churchill (2002) zidentyfikowali prekursorów czterech osób zaangażowanych w SIB. Przeprowadzili analizy funkcjonalne zarówno zachowania prekursorów, jak i SIB i pokazał, że funkcje zachowania prekursora odpowiadają funkcji SIB. Aby rozwiązać problem niskiej częstotliwości zachowań, zastosowano inne odmiany analiz funkcjonalnych, zwiększając czas trwania warunków testowych z 10–15 minut do 45–60 minut (Kahng, Abt i Schonbachler, 2001). Ostatnim potencjalnym ograniczeniem analizy funkcjonalnej jest to, że wyniki są czasami trudne do interpretacji. Czasami trudności w interpretacji wyników mogą wynikać z niezróżnicowanych wzorców odpowiedzi. Oznacza to, że jeśli SIB występuje z podobną częstością we wszystkich warunkach analizy funkcjonalnej, nie jest jasne, czy zachowanie jest automatycznie wzmacniane, kontrolowane przez wiele źródeł wzmocnienia, pod wpływem efektów przeniesienia z jednego stanu do drugiego, kontrolowane przez zewnętrzne (niekontrolowane) zmienne lub jakąś kombinację. Aby ocenić, czy niezróżnicowane wyniki wskazują na automatycznie wzmocnione zachowanie, niektórzy badacze sugerowali przeprowadzenie wielu kolejnych warunków, samodzielnie lub bez konsekwencji, aby sprawdzić, czy SIB się utrzymuje . Logika jest taka, że jeśli zachowanie jest wzmacniane społecznie, powinno wygasnąć samotnie lub bez żadnych konsekwencji, ponieważ nie ma kontaktu ze wzmocnieniem społecznym. Aby ocenić, czy zachowanie jest kontrolowane wielokrotnie, w poprzednich badaniach systematycznie oceniano metody leczenia każdej funkcji. Ponadto, jeśli uczestnik ma trudności z rozróżnieniem schorzeń, zaleca się użycie odrębnych bodźców w przypadku każdego schorzenia (np. różni terapeuci, koszulki w innym kolorze itp.). Analizy opisowe można wykorzystać do zidentyfikowania potencjalnie specyficznych zmiennych, które są skorelowane z zachowaniem, a następnie można je włączyć do analizy funkcjonalnej. Podsumowując, analizę funkcjonalną uważa się za standard w ocenie behawioralnej SIB. Co więcej, poprzednie badania wykazały, że typowe procedury analizy funkcjonalnej można dostosować, aby uwzględnić ograniczenia czasowe i inne wcześniej cytowane ograniczenia. Badania w zakresie analizy funkcjonalnej lub zindywidualizowane analizy funkcjonalne zapewniają bezpośrednie połączenie między oceną a opracowaniem leczenia.